بااینوجود در مقایسه با شهرهای هوشمند جهان، اصفهان هنوز فاصله خود را با توسعه هوشمند حفظ کرده است. علیرغم پژوهشهای متعددی که درباره سنجش هوشمندی شهر انجامشده اما هنوز نمره و درجه هوشمندی شهر مشخص نیست.
در جلسه علنی ۱۵۱ شورای پنجم لایحه «پژوهش سنجش میزان هوشمندی شهر اصفهان» به درخواست مرکز پژوهشهای شورا به مدت ۶ ماه مسکوت ماند تا مدل ارزیابی مشخص و سپس مطالعات سنجش هوشمندی شهر انجام شود که از نتایج آن خبری در دست نیست.
چه زمانی اصفهان هوشمند شد؟
شهریور ۹۵ و در مراسم اختتامیه دومین همایش «شهر هوشمند، زیرساخت و فرصتهای سرمایهگذاری»، اصفهان بهعنوان شهر منتخب کشور معرفی شد. در این همایش شهرداری اصفهان در سه محور «جذب سرمایه، زیرساختهای اطلاعاتی و ارتباطی و خدمات الکترونیکی شهروندی» بهعنوان شهر منتخب کشور معرفی شد.
اصفهان در شهریور ۹۴ نیز در اولین همایش شهر هوشمند کشور بهعنوان شهر هوشمند کشور معرفی و موردتقدیر قرارگرفته بود. پس از دو سال پیاپی کسب مقام برتر در سال ۹۸ ستاد شهر هوشمند در شهرداری و زیر نظر مستقیم شهردار اصفهان باهدف اجرای طرح جامع شهر هوشمند برای ارتقای خدماترسانی به شهروندان و برقراری مدیریتی کارآمد تشکیل شد.
شهر هوشمند یا شهر دیجیتال؟
رشد شتابزده شهرنشینی در کشور، لزوم تلاش برای هوشمند سازی شهرهای کشور بهویژه کلانشهرهایی مثل اصفهان را گوشزد کرده است. هرچند بسیاری از کارشناسان بر این باورند که برای داشتن زندگی در شهر سالمتر و پویاتر استفاده از دانش ارتباطات و فناوری اطلاعات امری گریزناپذیر است اما به نظر میرسد که مسوولان اصفهانی شهر دیجیتال را با شهر هوشمند معادل گرفته و در همین مقوله نیز بهجای تکیهبر مفهوم شهر، رسیدن به «شهرداری الکترونیک و دیجیتال» را سرلوحه کار خود قرار دادهاند.
این در حالی است که شهر هوشمند مکانی ممتاز برای توسعه پایدار اقتصادی و صنعتی است که در آن به مسائلی مانند ترافیک، مصرف انرژی، آلودگی، تخریب سرزمین، بهروزرسانی و بهینهسازی زیرساختهای شهری، بهبود کیفیت زندگی و غیره از طریق یک رویکرد نوآورانه و نظاممند، بر اساس ارتباط و تبادل اطلاعات باهدف بهینهسازی فرایندهای مدیریت شهری پرداخته میشود.
در شهر هوشمند سرمایهگذاری بر سرمایههای انسانی و اجتماعی و زیرساختهای ارتباطی مثل حملونقل و زیرساختهای مدرن مانند ICT، با مدیریت صحیح منابع طبیعی و از طریق مشارکت مردم انجام میشود؛ بنابراین با ترکیب و تعامل بسیاری از مجموعههای شهری مانند سازمانها، شرکتها، دانشگاهها، شهروندان و همچنین مجموعهها و زیرسیستمهای مستقل هوشمند در هر شهر، سیستم پیچیده بزرگی تشکیل میشود که به آن شهر هوشمند میگویند.
بدون شک استفاده از خدمات الکترونیک برای ایجاد یک شهر هوشمند لازم است. این امر نهتنها از اسراف، ترافیک و آلودگی شهر جلوگیری میکند، بلکه انجام امور اداری، تفریحی، فرهنگی و اجتماعی را تسریع میکند.
نقش شهر هوشمند در کنترل ویروس کوید-۱۹
ظهور ویروس کووید-۱۹ بر زندگی شهری، تردد و حملونقل، اقتصاد، سلامت و بهداشت شهری و امنیت شهرها سایه انداخت و البته نقاط ضعف و کمبودها را در شهر هوشمند اصفهان گوشزد کرد. در این روزگار فرصتهای مجازی و سیستمها و سامانههای هوشمند به بخش اجتنابناپذیری از زندگی روزمره شهروندان تبدیل شد.
کرونا یادآوری کرد که شهر هوشمند، یک سرمایهگذاری طولانیمدت و بهینه در فرآیند خدمات و ارتقای سلامت اداری است و در کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری اهمیت زیادی دارد، ضمن اینکه مدیریت و نظارت را بهبود میبخشد و محیط زندگی شهروندان را نیز توسعه میدهد.
و در آخر
کسی نیست که نداند کلانشهر اصفهان با چالشهای اساسی دستبهگریبان است. دادهها نشان میدهد شهر هوشمند امکان حل مشکلات در حوزههای گوناگون را از طریق رویکردهای فناورانه و پیوند سرمایههای فیزیکی با سرمایه اجتماعی و انسانی که مهمترین مساله آن مشارکت مردم است، فراهم میکند و این مسیر فقط از «شهرداری دیجیتال و الکترونیک» عبور نمیکند.