- 24687
- ۱۴۰۱/۱۲/۲۸ - ۰۶:۴۲
هر سال و بیش از دو هزار سال مردم ایران آغاز سال نو ایرانی را در آستانه بهار جشن میگیرند که به آن نوروز میگویند. ایرانیها نیز مانند سایر مردم جهان، غذاهای سنتی خود را به مناسبت فرا رسیدن نوروز میپزند که سمنو یکی از آنهاست.
ارمون آنلاین: اسفند ماه امسال جشن و جشنواره هایی در گوشه و کنار ایران و در شهرها و دیار های متعدد برگزار شد که عنوان جشنواره «سمنو» را با خود داشت. چه خوب است که سمنوی خوشمزه ایرانی باعث و بانی جشن و جشنواره می شود خاصه در آستان بهار و نوروز.
گویا سمنو از خراسان امروزی در شمال شرقی ایران می آید. از آن به عنوان «نعمت فی الارض» یاد می شود و معمولاً در اولین ماه بهار به عنوان غذای سفره هفت سین طبخ می شود.
ما ایرانیها رسم داریم سمنو را سر سفره هفت سین بگذاریم. گاهی مقدار کمی سمنو میخرند و روی سفره میگذارند و بعد چند روز هم توی کاسه خشک میشود و دور میریزند. شاید اگر بدانیم همین سمنو چه خاصیتی دارد، همیشه مشتریاش میشویم. قدیمیها دنبال خاصیت بودند و امروزیها دنبال طعم و مزه.
سمنو نمادی از قدرت و برکت است و آن را بهعنوان نمایندهای از صبر، عدالت، مقاومت و قدرت بر سفره میگذارند. سمنو یک غذای مانند پودینگ است که شیرین، غنی از ویتامین ها و قهوه ای رنگ است که از جوانه گندم تهیه میشود و مانند حلوا مرطوب است. سمنو یکی از اجزای هفت سین می باشد.
سمنو را میتوان در دسته دسرها طبقهبندی کرد؛ دسری خوشمزه و مقوی. شاید اینکه سمنو را دسر بنامیم به نظرتان عجیب برسد، تعجب نکنید چون اگر قرار باشد در فهرست غذاها گنجانده شود، جایش درست در بخش دسرهاست.
خواص سمنو
در سالهای اخیر تحقیقاتی از سوی پژوهشگران صنایع غذایی روی این خوراک صورت گرفته که نشان از خواص آن دارد.جواد حصاری، در گفتوگو با «ایران» در این باره چنین میگوید:«سمنو سرشار از انواع ویتامینها بخصوص ویتامینهای B و E است و پروتئین، مواد معدنی و فیبر بالایی دارد. سمنو حاوی پروتئین و سرشار از ویتامین B6 است و همچنین منبع خوبی از آهن، فسفر، روی، سلنیوم، منیزیم، مس و پتاسیم است.
طرز پخت
سمنو پختن لِم دارد و باید اصولش را بلد باشی. از همان مرحله خیس کردن گندم کار شروع میشود. باید روزی سه چهار بار آب گندم را عوض کرد تا مزه بدی نگیرد و لیچ هم نیفتد. بعد گندم را توی سبد میریزند و روی آن را با دستمال میپوشانند و هر روز مقداری آب رویش میپاشند تا گندم جوانه بزند.
تا اینجا مثل همان سبز کردن گندم برای عید است. وقتی گندم جوانه زد باید آن را چرخ کرد و خیلی مهم است چه موقعی این کار انجام شود چون اگر دیر شود و گندم سبز شود، سمنو تلخ میشود.
بعد از چرخ کردن گندم خمیری به دست میآید که باید به آن آب اضافه شود که آن هم اندازهاش مهم است. بعدش مرحله آبکش کردن و جدا کردن تفاله است. شیرهای که در نهایت باقی میماند، روی حرارت پخته میشود. در مرحله پخت به سمنو آرد هم اضافه میشود که هرچه مقدار آرد کمتر باشد، سمنو مرغوبتر است.
نکته مهمی در پخت سمنو وجود دارد و آن همزدن مدام است که جزو سختترین قسمتهاست و اگر این کار انجام نشود، سمنو ته میگیرد و طعمش خراب میشود. او میگوید پخت سمنو معمولاً یک شب تا صبح انجام میشود و چند نفر نوبتی دیگ را هممیزنند.
سمنوی شیرین
علت شیرینی سمنو ترکیب عصاره جوانه گندم با آرد کامل است که قند طبیعی را به وجود میآورد. نکته جالب توجه درباره سمنو این است که در جریان پخت تمام مواد مغذی آن حفظ میشود، حتی در جریان جوانه زدن تغییرات شگفتآوری در آن ایجاد میشود که درنتیجه آن ویتامینها و مواد حیاتی گندم به مقدار زیادی افزایش هم پیدا میکند.
همچنین وجود ماده مخمر موجود در جوانه گندم که در تهیه سمنو کاربرد دارد، در پیشگیری از بیماریها مؤثر است و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود.»
بهگفته حصاری استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، سمنو بسیار انرژیزاست و بههمین دلیل یکی از بهترین انتخابهای غذایی به ویژه در وعده صبحانه برای کودکان و نوجوانان محسوب میشود. خوردن سمنو باعث رشد جسمی و ذهنی کودکان میشود، همچنین بهدلیل انرژیزا بودن، میان وعدهای مفید برای ورزشکاران پرورش اندام است.
البته باید توجه داشت که خوردن بیش اندازه سمنو باعث چاقی و افزایش وزن در افراد مستعد چاقی میشود و بهدلیل دیر هضم بودن، با مشکلاتی نظیر نفخ شکم همراه است.
پیشگیری از چاقی و سرطان
صدیف آزادمرد استاد گروه علوم و صنایع غذایی هم در این باره میگوید: «استفاده متعادل و به اندازه سمنو برای کنترل وزن و پیشگیری از چاقی مفید است، چراکه شیرینی موجود در سمنو شیرینی طبیعی بوده و همچنین خوردن آن باعث کاهش اشتها و احساس سیری میشود؛ با وجود این ذکر این نکته ضروری است که زیادهروی در مصرف سمنو، برعکس باعث چاقی و افزایش وزن خواهد شد. مواد و ترکیبات موجود در سمنو همچنین در به تعویق انداختن فرآیند پیری سلولها تأثیر بسزایی دارد.»
آزادمرد میگوید: «سمنو باعث تقویت عمومی بدن به ویژه استخوانها میشود و غذای بسیار مفیدی برای زنان بویژه زنان باردار به حساب میآید. بتاکاروتن موجود در سمنو از بروز آسیب به سیستمهای عصبی، بینایی و ایمنی جلوگیری میکند. همچین در پیشگیری از ابتلا به سرطانها بویژه سرطان روده بزرگ مفید است.»
لینک کوتاه: https://armoononline.ir/?p=24687