فریدونکنار، شهری که سفره ایرانی را بینظیر میکند

ارمون آنلاین- زهرا اسلامی: اهل هر نوع سفر که باشید احتمالاً با جشنها، شاد میشوید و برای عزیزان چشم به راهتان سوغات برمیدارید. تابستان دارد به نیمههای خودش نزدیک میشود و شالیزارهای مازندران رنگهای سبزِ قشنگشان را میدهند به کاهی و طلایی.
فصل برداشت و دروی برنج که میرسد در گوشه و کنار این سرزمین پربرکت به پاس قدردانی از خالق آفرینش، آیینها و ضیافتهایی برگزار میشود تا ضمن جشن، پایکویی و سرور، به خاطر برکت و نعمت و یک دوره دیگر کاشت، داشت و برداشت محصول و فراغت موقت از کار در مزرعه در میان خانوادهها و اهالی هر منطقه، دسته جمعی مراتب سپاسگزاری از خداوند انجام شود.
جشنهای خرمن را در این سرزمین دنبال کنید که سرشارِ موسیقی است و رقص و شادی. لبریز عشق است و مهربانی. خوردنیهای خوشمزه هم فراوان است، خاصه آنهایی که با برنج و محصولات مرتبط با آن مثل آرد برنج طبخ میشوند.
امروز که تیر ماه وارد سومین دهه گرم خود شد، فریدونکناریها که تولید کننده بهترین برنج کشور و صاحب برند هستند، نخستین خوشهها را در روستای “زاهدکلا” درو کردند و جشن خرمن به پا میکنند.
بیایید این بار با هم به شهر منحصر به فرد فریدونکنار برویم؛ در فریدونکنار، ســـاحل به پیشـــوازتان میآید و دریا به شـــما سلام میکند. آســـمان لاجوردی و نیلی آن را فـــراخ مییابید کـــه به ســـکوت دعوتتـــان میکند و تماشـــا.
در این شهر دلربا به نـــگاه کردن جزر و مدهای ممتد، موجهای شـــوقآفرینِ رها، دریای همیشـــه زیبا، ماســـه، حبـــاب، صدف، کشـــتیهـــای کوچک باری و تفریحی، ماهیهای درشـــت و ریـــز، بوی رطوبت، خاک بـــاران خورده، روزهای مهآلود و شالیزارهای کوچک و بزرگ و تالابها دعوتید.
در فریدونکنـــار موســـیقی آب هـــر روح بیتابـــی را آرام میکند، در ایـــن شـــهر کوچـــکِ باشـــکوه، از تماشـــای دریـــای فریبـــا کـــه فـــارغ شـــدید بـــه دیـــدار آببندانهـــای بسیار برویـــد. در تابستان هم میتوانیـــد آواز نشـــاط انگیـــز پرندگان ساکن و مهاجر را بشـــنوید؛ در زمســـتان البتـــه ایـــن موســـیقی طنیناندازتر از همـــه ســـال اســـت. این روزها میتوانید بـــه آغوش دریـــا بشـــتابید و از گرمی آب لذت ببرید.
قدمـت فریدونکنـار طبـق آثـار تاریخی که تاکنون کشـف شـده حداقـل ۳۸۰۰ سـال اسـت. قصـر فریـدون شـاه شـاخصترین مـدرک ایـن ادعاسـت کـه آثـار آن میـان شـالیزارهای جنـوب شـرق ایـن شهرسـتان قرار دارد و بـه قال کتـی مشـهور اسـت.
فریدونکنار حدود ۹ کیلومتر ساحل ماسهای دارد که ۸۰ درصد بیشتر آن آزاد است. برای راه رفتن روی ماسههای نرم هر وقت دلتان خواست به مازندران بیایید؛ از تابســـتان گرم تـــا زمســـتان ســـرد کـــه تماشـــای موجهـــای بلنـــد دریـــا خوشـــحالتان میکند. دسترســـی به ســـاحل آسان اســـت، دریـــا همین نزدیکی اســـت؛ دیوار به دیوار شهر. علاوه بر شـــنا در مناطـــق مجـــاز، میتوانیـــد بـــا قایقهـــا، شـــناورها و کشـــتیهای تفریحی، گشتن در دریا را هم تجربه کنید اگر تاکنون تجربه نکردهاید.
فریدونکنـار در جوامـع بیـنالمللـی نامـی آشناسـت، مـیپرسـید چـرا؟ تنهـا زیسـتگاه بیـنالمللـی درنـای سـیبری، در ایـران و یکـی از چهـار زیسـتگاه درنـای سـیبری جهـان در ایـن شـهر قـرار دارد.
نادرتریـن موجـود زنـده ایران، زمستانها را در تالابهای فریدونکنار میگذراند. “امیـد” آخریـن بازمانـده جمعیـت غربـی درنای سـیبری به شـمار میرود که پس از مرگ جفت خود، حدود ۱۴سال پیاپـی به تنهایی صدها کیلومتر پرواز و مهاجرت زمستانه میکنـد و وارد تالاب فریدونکنار میشود. آذر، مـاه آخـر پاییـز میتوانیـد بـا تورهـای پرندهنگـری بـه اینجا بیاییـد و ایـن پرنـده زیبـا کـه صدای آرام، آهنگین و فلوت مانندش شبیه کروک کروک اسـت، را بشـنوید.
این پرنده سفید کـه انـگار ماسـک قرمـز تیـرهای از نـوک منقـار تـا پشـت چشـمش کشـیده شـده بـا پاهـای قرمـز، اواخـر اسـفند مـاه فریدونکنـار را بـه مقصد خانه ییلاقیاش در شـمال روسـیه تـرک میکنـد.
باور کنید فریدونکنار از یک استان هم بیشتر جای دیدنی و مقصد سفر و…، دارد. قول میدهم در فرصت دیگری این شهر قشنگ را با جزییات بیشتری معرفی کنم. اما امروز بیایید به جشن خرمن برویم. جانم برایتان بگوید؛ دلیل مقبول بودن برنج اینجا ریشه در تالابها و آببندانهای بزرگ و کوچک شهر دارد.
حضور پرشمار پرندگان در این تالابها در تمامی فصول سال خاصه پاییز و زمستان که زیســـتگاه پرندگان مهاجر نیز هســـتند، بخشـــی از پروتئین مورد نیاز خاک را تامین، آب زراعی را ذخیره، ســـفره آب زیرزمینی را تغذیه کرده و بار آلودگی را کاهش میدهند.
آببندنها و بعضی از کشـــتزارها پس از برداشـــت محصول برنج در پایان پاییز زیر آب میروند و آببندانهایی را در طول زمســـتان تشـــکیل میدهند. مـــکان ایـــن آببندانها ثابت اســـت، چـــون داری خاکریزهـــای بلندتر و محکمتـــری برای نگهـــداری آب پس از پایان کشـــت و کار هســـتند. این آببندانها در زمســـتان به محل پـــرورش ماهی هم تبدیل میشـــوند.
حالا یقین دارم دلیل مرغوبیت برنـــج فریدونکنـــار را میدانید؛ مزارع برنج با حضـــور پرندگان و ماهیها جان میگیرند و خاک قوت دارد. وجـــود ایـــن پرنـــدگان بـــه مـــدت پنـــج تـــا هفـــت مـــاه در شـــالیزارها، باعـــث تزریـــق مقادیـــر زیـــادی فضلـــه پرندگان شده و ایـــن کودهـــای طبیعـــی بـــه دلیـــل دارا بـــودن مقادیـــر زیـــادی ازت و فســـفر موجـــب غنـــی شـــدن خـــاک شـــالیزارهای منطقـــه میشـــوند و مصـــرف انـــواع کودهـــای شـــیمیایی را بـــه حداقـــل ممکـــن میرســـانند. بنابرایـــن محصـــول بـــه دســـت آمـــده “ارگانیـــک” اســـت.
برنـــج فریدونکنار طعـــم و عطری ویـــژه و هضم راحتـــی دارد. خوشپخت اســـت و بیشـــتر از ســـایر ارقام محلـــی قد میکشـــد. درصد تـــرک خوردگی و میزان چســـبندگی آن نیز بعد از پخت به مراتب کمتر است.
بارندگیها که خوشـــبختانه تعدادشـــان در این شهر کم نیســـت و زمیـــن حاصلخیز و جلگـــهای، فریدونکنـــار را بـــه کشـــتگاه مســـتعد برنـــج تبدیـــل کـــرده اســـت. نام برنـــج ایـــن شـــهر را جـــزو ســـالمترین برنجهـــای ایـــران، بلکه جهان میآورند که در خرداد ماه سال ۱۳۹۶ به خاطر مرغوبیت و مورد پسند همگان بودن به ثبت ملی رسید و دارای نشان جغرافیایی برنج فریدونکنار شد. فریدونکناریها در سال بیش از ۱۵۰ هزار تن برنج صادر میکنند.
جای دلواپسی نیست؛ از حالا تا یک ماه دیگر حتی بیشتر(به دلیل کشت دوم برنج در بعضی مناطق) جشنهای خرمن برپاست. حق دارید بگویید «در این اوضاع اقتصادی کی حال جشن رفتن و جشن گرفتن دارد.» ولی این مردم که هنوز هم به دیرینهگی رسمهای قشنگ و پرمعنایشان باور دارند، به سرور و شادی و چَکهِ سِما میپردازند و یاد ساکنان و اقوام پیشین این دیار را زنده میکنند که در شرایط سختتر از این هم زیستند و با خواندن و اجرای حرکات موزون در مزارع و حین کار نمیگذاشتند ناامیدی و خستگی بر آنها چیره شود.
گشت و گذارتان که به پایان رسید ســـری بـــه بـــازار ماهیفروشـــان بزنیـــد و بــه راســته برنجفروشــان، در خیابـــان ولیعصـــر برویـــد، در برنج فروشـــیها یک مشـــت برنج اصیـــل فریدونکنار را بو کنید. خوشـــتان آمد ســـوغات بردارید.
لینک کوتاه: https://armoononline.ir/?p=19087